– Potrzebujemy zachwytu, ponieważ jako populacja jesteśmy przytłoczeni. Nasza kultura urządzeń, łącząc nas, jednocześnie odcięła od siebie nawzajem – pisze Monica Parker w swojej najnowszej książce „The Power of Wonder. Niezwykła emocja, która zmieni sposób, w jaki żyjesz, uczysz się i przewodzisz”. Monica wystąpiła 18 października na scenie Masters&Robots’23 i mówiła o roli zachwytu (tytułowej Wonder) w budowaniu kompetencji społecznych i emocjonalnych.
Zachwyt – klucz do nowego świata
Monica Parker uważa, że potrzebujemy zachwytów w każdym aspekcie naszego życia. Tytułowa „Wonder” (po polsku zachwyt) to emocja, która nas angażuje, zaskakuje, odbiera nam oddech i pozwala spojrzeć inaczej na świat i nasze miejsce w nim. Potrzebujemy jej, aby stać się otwartymi, ciekawszymi i bardziej empatycznymi ludźmi.
– Poziom empatii spadł o prawie 50 procent w ciągu ostatnich dwudziestu lat. Zalewani przez zmiany, rozproszeni przez wszechobecny wybór, spolaryzowani na coraz bardziej oddzielne plemiona i walczący o osiągnięcie równowagi, żyjemy w świecie natychmiastowej gratyfikacji, życiowych hacków i szybkich rozwiązań. Otrzymaliśmy kluczyki do nowego wspaniałego świata, a nie możemy jeszcze dosięgnąć pedałów. A zachwyt jest katalizatorem do budowania kompetencji społecznych i emocjonalnych, których potrzebujmy, aby uczynić nas bardziej otwartymi, bardziej ciekawymi, bardziej współczującymi i … bardziej ludzkimi.
Cykl 5 W
Monica Parker określa zachwyt jako uniwersalną, wrodzoną i nieuchwytną emocję, ważniejszą od szczęścia, zachęcającą do zwolnienia tempa życia i otwarcia na nowość.
– W czasach pandemii, wojny, niepokojów społecznych lub po prostu życia, nie jest naturalne, aby czuć się szczęśliwym przez cały czas, ale nadal możemy odczuwać zachwyt. Dzieje się tak, ponieważ zachwyt jest emocją mieszaną, w której doświadczamy zarówno pozytywnych, jak i negatywnych tonów emocjonalnych, nawet w tym samym czasie. Mieszane emocje są dla nas dobre, ponieważ przyjmowanie negatywnych emocji zwiększa bogactwo naszego ludzkiego doświadczenia.
Autorka „The Power of Wonder” podkreśla, że zachwyt to nie tylko chwila, ale także sposób myślenia oraz zauważa, że świat jest pełen niewyjaśnionych tajemnic, które można odkryć poprzez zachwyt. Wymienia 5 elementów, które składają się na cykl zachwytu: „watch”, „wander”, „whittle”, „wow” i „whoa” (lub psychologiczne terminy otwartość na doświadczenie, ciekawość, absorpcja i dwie fazy zachwytu). Każdy element ma swoją własną korzyść i oferuje możliwość odkrycia nas samych oraz tego, jak widzimy i poruszamy się po świecie.
Pierwszym krokiem jest obserwowanie, które polega na byciu obecnym i otwartym. Obserwujemy świat, nie przyjmując niczego za pewnik i starając się dostrzec to, co znajome, w nieznany sposób. Następnie przechodzimy do wędrowania, czyli dociekliwego spaceru poznawczego, który pozwala rozkwitać ciekawości, meandrowaniu umysłu, a w niektórych przypadkach także ciału i duszy. Kolejnym etapem jest ogniskowanie, które polega na ograniczaniu uwagi od szerokiej do skupionej. Może to być uczucie zaabsorbowania nowym pomysłem lub poczucie pełnej obecności w stanie przepływu. Przedostatnim etapem jest wow – moment, kiedy dzieje się coś zaskakującego, totalnie niezgodnego z naszymi oczekiwaniami, w tak ogromnej skali, że nasz umysł najpierw jest w szoku, a potem stara się nadać temu sens. Cykl kończy się whoa – etapem, w którym nasza psychika aklimatyzuje się do nowego bodźca, a to doświadczenie zmienia nas, czasem na zawsze.
Korzyści z kultywowania zachwytu
– Zachwyt czyni nas bardziej kreatywnymi i skłonnymi do poznawania otaczającego nas świata. Czyni nas bardziej pokornymi, mniej materialistycznymi, bardziej hojnymi i lepszymi członkami społeczności. Bardziej skłonnymi do osiągania lepszych wyników w szkole i pracy oraz budowania zdrowszych relacji. Sprawia, że jesteśmy mniej zestresowani i czujemy, że mamy więcej. Jest to bardzo prospołeczne doświadczenie emocjonalne, które po prostu sprawia, że chcemy być lepszymi, bardziej tolerancyjnymi ludźmi.
Do powyższej listy korzyści z praktykowania zachwytu, Monica Parker dodaje też te fizjologiczne, związane z lepszym zdrowiem. Naukowcy odkryli związek między ludźmi, którzy doświadczają zachwytu a niższym ciśnieniem krwi, niższym poziomem hormonów stresu i obniżonym poziomem cytokin prozapalnych, z których te ostatnie są markerami związanymi z wieloma chorobami, w tym rakiem i chorobami układu krążenia.
Więcej o zachwycie usłyszysz już 18 października na Masters&Robots w wystąpieniu Monici Parker zatytułowanym „Why Wonder Matters”.
Monica Parker jest autorytetem w dziedzinie przyszłości pracy. Ekspertka HR i założycielka HATCH Analitics, renomowanej firmy konsultingowej, zajmującej się pomocą ludziom w uwalnianiu ich potencjału, tworzeniem środowisk sprzyjających kreatywności oraz tworzeniu bardziej znaczącego życia zawodowego. Doradza m.in. LinkedIn, Google, Prudential i LEGO.